Ne güzel bir kültürdür Çorba.. Ne güzel bir tad.. Ne güzel bir şifa kaynağı .. Özellikle kış aylarında sofraların baştacı..
Tarhana Çobası
Köken orta Asya’dan gelen Türk’lere dayandığı söylense de tarhana kelimesi Farsçadır. O dönemde her türlü yiyeceği kurutarak saklamaya çalışmışlar ve yoğurdun saklanması için de Tarhana çorbasını bulmuşlardır. Önemli bölümü yoğurttan oluşan Tarhana çorbası besleyici olduğu kadar kuru toz şeklinde olduğu için uzun süre de saklanabilir. Türkiye’de Tarhana çorbasının birçok türünü bulabilirsiniz. Türkiye’de Uşak, Denizli, Kahramanmaraş şehirlerinde ve Beypazarı’nda oldukça ünlüdür..
Fermente yani mayalandırılmış ürünler insanoğlunun binlence yıldır besin kaynağı. Başlangıçta, süt, et vesebzeleri uzun süre korunması amacıyla yapılan bu yöntemin sağlık üzerinde yararı çok. Bu yöntemle hazırlanan ürünlerden biri de tarhana. Tarhana; buğday unu, yoğurt, biber, tuz, soğan, domates ve aroma verici bitkisel maddeler ve baharatlarla yoğrulan hamurun fermente edildikten sonra kurutulması, öğütülmesi ve elenmesi ile elde ediliyor. Türkiye’nin batı bölgelerinde, özellikle Rumeli geleneğinde ise tarhana çorbası, kese yoğurdu, un, domates, kuru soğan ve mutlaka tarhana otu, tuz, istenildiği kadar acı biber kullanılarak hazırlanır, başkaca katkı malzemesi kullanılmaz. Hazır çorbalar da geleneksel yöntemle yapılmış ev yapımı çorbaların içerdiği tüm bu besin öğelerini içermekle birlikte son derece hijyenik şartlarda , el değmeden, geleneksel kurutma yöntemi ile hiçbir koruyucu içermeden paketlenerek beğenimize sunulmaktadır.
Hastalıkta Sağlıkta Tarhana !!
Bir laktik asit fermantasyonu olan tarhana, bileşiminde yer alan maddelerin protein, vitamin ve mineral (özellikle B vitamini, kalsiyum, demir ve çinko) içeriği bakımından oldukça zengin bir besleyici değere sahip olması nedeniyle, özellikle bebek ve çocuk beslenmesinde oldukça önemli.
- Bebeklerde sindirim enzimleri yetersizdir, yaşlılarda ise sindirim enzimlerinin çalışması yavaşlamıştır, bu nedenle tarhana bebekler ve yaşlılar için tüketimi özendirilmesi gereken, sindirimi kolay ve son derece besleyici bir gıdadır.
- Türk mutfağının vazgeçilmez tatlarından olan tarhana çorbası; besleyici, doyurucu ve tamamlayıcı bir besindir. Pişirilirken içine süt, nohut, mercimek, kıyma ve bazı sebzeler gibi besinler eklenerek besin değeri daha da yükseltilebilir.
- Tarhana içinde bulundurduğu çeşitli liflerden dolayı yüksek kolesterol, kalp krizi, kolon kanseri, obezite, yüksek tansiyon, hemoroid ve damar hastalıklarının azaltılmasında etkilidir.
- Diyabet(şeker hastalığı), hipertansiyon ve obezitenin tıbbi beslenme tedavisinde glisemik indeksinin beyaz ekmekten düşük olması ve doyurucu özelliğinin fazla olması nedeniyle tözellikle şeker hastalrı ve insülin direnci olanlar için çok önemli bir besindir.
- Yoğurt tüketemeyen kişiler ve bebeklerin beslenmesinde çok iyi bir alternatiftir. Ayrıca tahılların fermentasyonu sonucu oluşan tarhana probiyotik özellikte bir besindir ve barsak florasını korur.
- Aminoasitler bağırsaklardan kolayca emilir ve vücuda yarar sağlar. Sindirilemeyen proteinler ise dışkıyla dışarı atılır ve vücut bu proteinlerden yararlanamaz. Tarhananın bileşimine yoğurt ve bitkilerden kaynaklanarak dahil olan laktik asit bakterileri tarhanadaki proteinleri belli ölçülerde aminoasitlere parçalayarak tarhanayı sindirimi kolay gıda şekline dönüştürür. Böylece aminoasitler tarhana ile vücuda hazır olarak girerler ve bağırsaklardan kolayca emilerek vücuda yarar sağlar.
- İçeriğindeki kırmızı biber ve domateste yer alan likopenden ötürü ise özellikle damar sertliğine karşı koruyucudur.
- Enfeksiyonlara karşı koruyucu özelliği vardır.
- Probiyotik özelliğinden ötürü iyi bir antioksidant olup kansersavar bir çorbadır. Bu özelliğinden ötürü kolon kanserine karşı savaşan önemli bir besindir.
- Özellikle gribal enfeksiyonlarda pişirilen tarhananın içine 1 çay kaşığı kadar zencefil (toz) ve bol nane eklenerek tüketilmesi hatalığın seyrine önemli derecede etkileyecektir.
Geleneksel tarhana üretiminde, ürün güneş enerjisinden yararlanılarak kurutuluyor. Son yıllarda kadınların aktif iş hayatında rol almasına bağlı olarak hazır gıdalara duyulan gereksinim artmış ve bu hazır gıdalar arasına tarhana da katılmıştır.
Geleneksel yöntemle yapılmış ev yapımı çorbaların içerdiği tüm bu besin öğelerini içeren ve son derece hijyenik şartlarda , el değmeden, geleneksel kurutma yöntemi ile hiçbir koruyucu içermeden paketlenerek beğenimize sunulan hazır tarhana çorbası da teknolojinin bizlere verdiği çok özel bir armağan aslında.. Bu nedenle zahmetli bir hazırlık aşamasından geçen rahana çorbasını hiç çekinmeden hazır çorbalardan da tercih edebilirsiniz. Tarhana çorbasını özellikle kış aylarında soframızın baş tacı yapmayı ihmal etmemeli ve şifa kaynağı bu geleneksel çorbamıza sofralarımızda daha fazla yer vermeliyiz.